16 Aralık 2013 Pazartesi

Duyguları Yaşamak - Duygunun İçinde Kalmak

Gönderen zamandegerlidir.blogspot.com 23:42 | Yorum Yap
Algıda seçicilik olsa gerek, duyguların üzerinde düşünmeye başladığımdan beri karşıma bu konuda daha da düşünmemi sağlayan öyle çok şey çıktı ki.
Koçluk eğitimlerim sırasında, bu hafta sonu gittiğim yoga retreatinde, açılan arkadaşlık sohbetlerimizde, bir çok yerde...
Bildiğiniz üzere sıkı Pollyanna savunucusu olarak çoğu zaman pozitife odaklananlardanım. Hayatı yaşarken, beni aşağı doğru sarmalın içine alacak duygular yerine daha çok güçlü tutacak duyguları seçmeye çalışırım ben. (Bu aşağı doğru sarmal lafı da Benjamin Zender’in Yaşam Sanatında Ustalaşmak kitabından, öyle çarpıcı bir tarif geldi ki bana, kullanır oldum ) Okuduğum bir makalede “Hep pozitif olmak, iyi düşünmek insan doğasına aykırı değil mi?” diye sorulmuş. Bence soru doğru sorulmamış çünkü insan doğası, aslı, özü tamamen pozitiftedir. Onu bu durumdan alıkoyan ise şartlardır. Bu soruda bebekler ve onların doğası aklıma geldi. Sonra büyürken ebeveynlerden öğrenilenler, okul çağına geldiğimizde öğretmenler, arkadaşlar ve tabi ki toplum, kültür… Bizi lahana gibi sarıp sarmalayan ve bizi aslında doğal halimizden uzaklaştıran öğrenilmişlerimiz. Kısaca kendimizi korumak için oluşturduğumuz kabuğumuz. Ha kabuklu olma durumumuz eğer konuşuluyor ise işte o zaman bu “normal” halimiz diyebiliriz ama doğal halimiz değil. Zaten tüm sorun bu normal hal ile doğal hal arasındaki gitmeler gelmelerden ortaya çıkıyor. Her ikisinin çatışmasından. Bedenimiz de doğal halimize göre yaratılmamış mı?. Neden pozitif duygular bağışıklık sistemini arttırıyor, negatif duygular sinir sistemini kaosa sürüklüyor ve beynin doğru karar alma becerisi azalıyor? Çünkü doğal halimiz bu değil ki, pozitif olan doğal halimizde olmadıkça hem ruhsal hem fiziksel isyan başlıyor.
Ancak şu denebilir, öfke, kızgınlık, kıskançlık, utanma bunlar "normal" duygular. İnsana dair duygular. Tabi ki bunu sonuna kadar kabul ediyorum. Bazen bu duyguları yaşamak da istiyor insan, bunu da kabul ediyorum, hele o haldeyken gülmen gerekmiyor mu...”Show must go on” hali. Acısı insanın iki katına çıkıyor, çünkü bir de sahtekarlık yapıyorsun. Yeni öğrendiğim bir söz, “duygunun içinde kalmak”, duyguyu yaşamaktan daha kendi halinde bir söz, daha tek başına olma halini barındırıyor içinde, daha zararsız sanki başkalarına, kendin içinse bir keşif gibi. Bu hallerin en iyi ilacı ise benim için, içe dönmek. Biraz ortalardan yok olmak. Ortalarda olmanın zorunluluk olduğu anlar da olmuyor değil, o zaman da duygularımı kontrol etmeye çalışıyorum tabi ki… Kimseyi kırmaya hakkım yok, üzmeye hakkım yok. Kontrol edeceğim, el mecbur. Eğer seni bu duygularınla yargılamayacak insanlarla birlikteysen şanslısın “koy ver gitsin”. Bu Cumartesi oldukça karmaşık negatif duygularlaydım, kalabalık bir grup içindeydim, yüzüm asıktı, kimse beni yargılamadı, kimse beni kafaya takmadı, kimse beni iyileştirmeye, güldürmeye çalışmadı, derdime çare bulmaya çalışmadı, sessiz erken ayrılışımı kimse ertesi gün sorgulamadı, tabi ki göz göze geldik ve benim aldığım sadece tatlı bir gülümseme oldu. İşte budur duyguları normal yaşama hali.
Ayrıca retreati yöneten yoga hocamız Pınar beni can evimden vuran bir laf etti. “Duygular yargılanmaz, düşünceler yargılanır”. Bu lafı duyduğumda duygular o kadar da korkunç gelmedi. “Duygunun içinde kalma, onu tanımaya çalışma” Tanışık olduğunda kaçmıyorsun o zaman. Ne doğru. Ancak duyguları oluşturan ya da var olanı tetikleyen düşünce, işte onu yargılarım. Sorarım gerek var mı, yok mu? Bana faydası var mı, yok mu? Düşünce bir enerji değil mi? Peki nereden geliyor? Aslında zihin, kontrol etmem gereken düşünceyi üreten zihin ve düşünce onun eseri. Çöp düşünce, gereksiz düşünce. Hoşuma giden bir söz daha duydum, "duygular kalpten, düşünceler beyinden". İşte çare ortada "denge":-) İkisinin iletişimi...
Duyguyu olduğu gibi kabul etmek, hem kendin için hem başkası için ve ürettiğin düşüncenin ne olduğunu fark etmek, negatif ise düşünce onu pozitife çevirmek, gerçek benliğinin özelliklerine, sevgiye, huzura ve neşeye yakın olmak ve sonuç olarak iyi hissetmek. Gerek fiziksel gerekse ruhsal olarak evrene uyumlu olmak. Bilip de yapamadığımız olur mu? Bal gibi olur, o zamanda kendine anlayışlı olmak.

5 Aralık 2013 Perşembe

“Stres” iş hayatının olmazsa olmazlarından oldu artık. İşe vardığınızda, ay sonuydu yıl sonuydu, yetişecek raporlardı yok çalışanın motivasyonuydu vs. değil sadece sorun olan, örneğin işinize gitmek üzere kapıdan çıkılınca trafik ile başlıyor stres. Büyük şehirde olanlar için bu durum çok daha acıklı. Hiçbir şey kontrolümüzde değil, kontrol edemediğimiz her şey ise çalışma hayatında stres sebebi oluyor. Koşuların zor olduğu bir gerçek ancak eğer her şeyi bırakıp da doğada kendine yeten sistemler kurarak yaşama şansımız yok ise stresimizi azaltmanın yöntemlerini bulmak konusunda ilk başta kendimize sonra da birlikte yaşadığımız insanlara karşı sorumluyuz. 

Bizler, başkaları yapıyor diye inanmadığımız uygulamaları yaptığımızda asla sonuç alamıyoruz. Çünkü inanç olmadığında aralanmış kapı da yok, kapı olmayınca geçit yok. Tosluyorsun duvara. Gerçek inanç sistemimizi sorgulamak yerine, olanı biteni suçlamak da kolay geliyor insana. Neden kapıları aralamak konusunda kendimize şans tanımıyoruz ki?

“Günde iki dakika ile stresi nasıl azaltırsınız” konulu HBR makalesini kaleme alan Greg Mckeown yıllarca birlikte çalıştığı Bill Reilly’nin deneyimini azimli ve yetenekli bireylere örnek olması amacıyla paylaşmış. Benim de çok hoşuma gitti ve sizinle paylaşmak istedim. 

Uzun bir zaman stres ve içindeki endişeleri giderme konusunda çeşitli yollar deneyen Bill’in en sonunda kendisine basit ve etkili, ayrı ayrı yapılınca da yararı olan ama birlikte olduğunda çok daha etili olan, ona Apple yöneticilik kapılarını açan beş araçtan bahsediyor bu makalede. Bunlar Bill’in el yordamı ile, kendi deneyimlerinden yola çıkarak buldukları şeyler olsa da her aracın sonuna yazar o konu ile yapılan bilimsel araştırmaları da eklemiş.

NEFES. Önce, iş yerinde her masasına oturduğunda üç derin nefes alıyor, bu uygulamayı alışkanlık haline getirdiğinde de bunu birkaç dakika daha uzatıyor Bill. Rahatlamasına yardımcı olan bu yöntemi uyguladığında çok daha sabırlı ve soğukkanlı olduğunu fark ediyor ve nefes egzersizlerini günde yarım saate çıkarıyor. Derin nefes egzersizleri binlerce yıldır yoga uygulamalarının bir parçası olarak bilinir ancak bu yenilerde Harvard’s Massachusetts General Hospital’ın bir araştırması ile nefesin stres ile başa çıkma konusunda pozitif etkisi olduğu resmen ortaya konulmuş.

MEDİTASYON. Meditasyonu ilk duyduğunda, bu Bill’e hippileri çağrıştırmış. Ancak Steve Jobs, Oprah Winfrey gibi meditasyon yapanları duyunca cesaretlenip günde bir dakika ile başlamış. Beden taramasına dayalı olan meditasyonunu, ayak parmaklarından başına kadar bedeninin her bölümündeki enerji ve zihnine odaklanarak yapmaya başlamış.  Harward ‘da yapılan son araştırmalarda 8 hafta boyunca meditasyon yapanlarda, beynin öğrenme ve duygusal ayarlamaları yapan gri hücrelerinde artış gözlemlendiği görülmüş. Diğer bir deyişle meditasyon yapanlar duygu kontrolü ve beyin gücünü arttırabiliyor. 

DİNLEME. Meditasyon yaparken konsantre olduğu gibi, başkalarını dinlerken de onlara yoğunlaşır ise  etkileşimin çok daha fazla olduğunu bulmuş Bill. Bu dinleme şekli karşısındaki kişi ile ayrı bir bağ oluşturmasına sebep olmuş ve birden hayatın daha anlamlı ve zengin geldiğini hissetmiş. Bu konuda makalede, Profesör Graham Bodie’nin deneysel notlarında dinlemenin, olumlu bireyler arası iletişim davranışı (positive interpersonal communication behavior) olduğundan bahsediliyor.

SORGULAMA. Bu başkalarını değil zihninizin yarattığı düşünceleri sorgulama. Zihninizin bir düşünce yaratması onu doğru kılmaz. Bill kendisinde “Bu düşünce doğru mu?” sorusunu sorma alışkanlığı yaratmış ve bundan emin olmadığında da bunun geçip gitmesine izin vermiş. “Zihninize bir fikir ortaya atıp yoluna devam ettiği için teşekkür edin. Bunu, daha önce ben de olmayan bir rahatlama kapağı ve negatif düşüncelere bir çıkış noktası yarattığı için özgürleştirici olarak görüyorum” diyor. Bu konuda Byron Katie ( The Work’un kurucusu) ise negatif düşünceleri bastırmak yerine, onları bilmenin gücünü kendi deneyim ve araştırmalarının gösterdiğini söylüyor. Doğru olduğuna inandığımız şeyleri göz ardı etmeye çalışmak yerine, sorgulama yapmak düşüncelerimizle yüz yüze gelmemizi sağlıyor ve doğru olmadıkları için onları önemsizleştiriyor. 

AMAÇ. Bill “amaç ile yaşam”a kendini adamış. Yaşam amacı gibi değil bu daha basit. Her ne yapıyor ise amaçlı (purposefully) yapıyor. TV seyretmek istiyor ise gerçekten TV seyrediyor ya da bir yemek yiyecek ise bundan zevk alarak yiyor. Bill’in bu deneyimini destekleyen bir de araştırma var. Bilgi işçilerinin bir saat içinde 36 kez e-maillerine baktıklarını tespit edilmiş. Sonuç tabi ki stresin artması . Yapılan her eyleme bölünmeyen dikkati vermek sizi anda kılıyor ve bu deneyimi dolu dolu yaşamanızı sağlıyor.

Hayatlarımızdaki karmaşaya basit çözümler yaratabilmek, zihinde neler olup bittiğini fark etmek, başka açılardan bakabilmek, biraz zaman ayırmak ve yeni alışkanlıklar oluşturmak…ÖZGÜRLEŞMEK:-)

2 Aralık 2013 Pazartesi

Nehir Olup Akmak

Gönderen zamandegerlidir.blogspot.com 23:35 | 1 Yorum

Bugün bir nehir oldum ben
Sessizliğin içinde kendi sesi ile akan
Karanlığın içinde parıltılarımı saçıp
Göğsümde kabulü kucakladım ben

Ağarmasını beklerken günün
Yoluma düşen kaya ile dost oldum 
Akmaya izin aldım, gülümsedim
Ve gururu yaşadım 

Bugünlerde yaşadıklarım nedense böyle dökülüyor kelimelere..Kendimi bir nehir gibi düşünüyorum, engellerimi ise yoluma düşen bir kaya. Hayat ne kadar dinamik ve asla dur durak bilmiyor. Hep bir uğraş, yeni bir heyecan, şüpheli bulutlar, peşi sıra onları dağıtan güneş ve gök kuşağı ile mucizeye tanık olmak. Bir karnaval içinde yaşıyoruz. Ya gürültü itiş kakıştan rahatsız olacağız ya da renklerin kendisi olup kortejde eğleneceğiz. Özgürce:-) 

24 Eylül 2013 Salı

Aynı yerde kalmak insan doğasına aykırı

Gönderen zamandegerlidir.blogspot.com 00:29 | 1 Yorum

İstikrarlı olmak zordur. Hep çizgiyi muhafaza etmek, yönünü korumak. .İnsan dalıveriyor ve sapıyor yolundan, bir uyarı cihazı da yok ki “biiip” ötsün sen sapınca. İste onun için hedeflerle çalışmak, onları yazmak, gözünün önünde tutmak ve her zaman kontrol etmek önemli ama daha önemlisi o hedefi bulmak, sana ait olanı, seni besleyeni. Ve üzerinde düşünüp kafa yormak, şekil vermek, işlemek, yaratmak, çoğaltmak ve paylaşmak.

16 Temmuz 2013 Salı

Hep Sevgili Kalalım-Fatma Torun REID

Gönderen zamandegerlidir.blogspot.com 02:01 | Yorum Yap

Bazı kitapları okurken, yazara yakınlık duyar, onu tanıyormuş hissine kapılır ya da açıp telefonu, kendimi tanıtıp tatlı bir sohbet için kahveye davet etmek isterim. İşte "Hep Sevgili Kalalım" kitabını okurken de aynı şey oldu. Bir hikaye kitabı ya da roman filan değil. Aile ve çiftler terapisinde klinik çalışmalar yürüten uzman psikolog “Fatma Torun REID” tarafından yazılmış kendisinin psikoterapi çalışmalarından örnekler verilerek yazılmış bir kitap. 

Gözü korkutan bir cümle kurduysam özür dilerim, yanlış anlaşılmak istemem zira anlatılan her olay, onu izleyen gözlem ve sonuçlar öyle tatlı bir dille anlatılmış ki, romantik desem yeridir. Aktardığı vakalarda seçilen kişiler ya da ilişkiler kendi içinde çok özel ve farklı farklı olayları anlatsa bile, kendinizden ya da ilişkilerinizden bir parça illaki buluyorsunuz.
Çocukluğumuzun ilk üç yılının ve ergenlik dönemimizin bitmemiş işlerini nasıl bugüne taşıdığımızı, daha doğrusu bugünün sevgili, eş ve evlat gibi önemli ilişkilerine nasıl taşıdığımızı anlatıyor. Geçmişin bitmemiş işlerini tamamlamamıza yarayacak eşlerimizi nasıl seçtiğimizi anlatıyor.
Eşimi düşündüğüm zaman, ikimizin bazı karakter özelliklerini, hayata bakış açımızı, alışkanlıklarımızı... kuzey ve güney gibiyiz. Nasıl oldu da birbirimizi seçtik, nasıl oldu da aşık olduk evlendik ve nasıl oldu da iyi kötü zamanlarla 20 yılı devirdik. Ben bu kitabı okurken bu soruların hepsinin cevabını buldum. Boşlukların yani derin çukurların, yığılmış tepelerin, yollar açmak için sökülüp açılmış ağaçların, yolları kesen barikatların farkına vardım. Bana eşimi seçtiren neydi sorusunun cevabını buldum. Bu rahatlatıcı, düşündürücü ve aslında umut verici, çocukken birden abla ya da ağabey olduğunu farkına varıp büyümek gibi. Bilinmeyenin bilinir olduğunda kendine duyduğun güven gibi.
Hep sevgili kalabilmek gerçek anlamda kendini bulabildiğin zaman ama bunu birlikte yapabildiğin zaman mümkün. Fatma Torun hep sevgili kalabilmenin bir tavır meselesi olduğunu söylüyor. Kişinin birlikteliği yürütme niyeti, yapılan gayreti görmesi, kendine, diğer insanlara ve dünyaya sevgi penceresinden bakabilme özelliği diyor. İşte o zaman "Murat Özgül" tarafından hazırlanmış o kitap kapağında olduğu gibi kurumuş onca yaprağın içinde hala baharı yaşayan yemyeşil iki yaprak gibi kalıyorsun.
Okurken kızımı da çok düşündüm, tamamlayamadığı neler var acaba ilerde ilişkilerine taşıyacak olduğu? Hem kendimiz hem de geleceğe hazırladığımız evlatlarımız için okunacak bir kitap.

13 Temmuz 2013 Cumartesi

Seminerin adı; "Bir Kirpiye Nasıl Sarılırsınız?"

Gönderen zamandegerlidir.blogspot.com 14:46 | 3 comments

Dün akşam, bana ismi oldukça ilginç gelen bir seminere katıldım.
Seminer konusu: ”Bir kirpiye nasıl sarılırsınız.?”

Kirpiler sevimli hayvanlardır tamam da sanırım sarılmak pek hoş olmaz onlara, ne de olsa dikenleri batar ve acı verir. İlanı görünce etrafta ne de çok kirpi gibi dikenleri olan insanlar var diye düşündüm. Nedir bakalım başa çıkmanın yolu derken bir sürpriz oldu ve kendimi en baba kirpi ilan ettim çünkü, Yogesh Sharda nın saydığı tüm kirpi özelliklerinde kendimi de gördüm.. Çok da zalim olmayacağım kendime, kirpilik hallerimin çok nadir ve kısa süreli oluyor. Bu gibi kirpi durumlarında ben genellikle ortalıklarda pek görünmemeyi tercih ederim. Bilirim batacağımı başkalarına hele en yakınımdakilere. Zor insan oluveririm onlara.

İlişkilerde, karakter özellikleri bize uymayan insanları kirpi olarak değerlendirdiğimiz konuşuldu. Mesela çok ciddi ve titiz tabiatımız var ise hayatı o kadar da ciddiye almayan kişiler bize göre kirpi olur ya da tam tersi. Düşündüğüm zaman bu tip farklılıklara tolerans göstermem kolay oluyor benim, kirpilik yapmıyor, dikenlerimi batırmıyorum. Benim derdim daha başka.

Kirpileştiğim durumlar daha çok hayal kırıklığı yaşadığım durumlar. Dün akşam neden hayal kırıklığına da uğradığımız konuşuldu. Beklentilerimizin karşılanmadığı durumlarda hayal kırıklığı ile incinmişlik hissediyoruz dendi. Ne kadar da doğru. Bir beklenti oluşturuyorum yani aslında bir “hayal”. Sadece ve sadece benim zihnimde. Onu evirir çevirirken, üzerine yoğunlaşırken öylesine inanıyorum ki kendi ürettiğim hayali, beklentiyi gerçek sanıyorum. Buraya kadar sorun yok, sorun o beklenti gerçekleşmediğinde oluşuyor. Bir kirpi oluveriyorum. Bu dönüşümde en çok zararı da ben görüyorum. Ah o pişmanlık var ya batırınca dikenlerimi, üzünce başkalarını, hayal kırıklığından beter çünkü dikenler en çok beni acıtıyor. Reçetesi ise “beklentilerine olan bağımlılıktan kurtulmak”. Bir yerde özgür olmak, hafif olmak, kendine dönük olmaktır. Bağımsızlık mertebesi ise yüksek bir ruhsal seviye gerektiriyor. İçine dönüp bakan, ben kimim sorusuna cevap arayan kişilerin gayretidir hep bu mertebeyi korumak.  Hepimize nasip olur inşallah. Aklımızın kilitleri açık olsun, gerçekle hayali ayırt etme gücümüz olsun.

Sevdiğim bölümlerden birisi de şu oldu. “Olan oldu, durumu unut. Dersini al ve geleceğe sadece onu taşı.” Neden? Çünkü daha güçlü bir yaşam için olanlardan ders almak. Bu durumda kendimiz için yaratabileceğimiz iki seviye var. Birisi her şeyin olup bittiği seviye bir diğeri ise, her durumun altında aslında ilerleyebileceğim bir ruhsal sebebin olduğunu bildiğim seviye. Ve ruhsal sebeplerde mutlaka bir erdemimizi ortaya çıkarmak için oradalar. Örneğin affedicilik, kararlılık, güven, sabır, istikrar..vs.

Bir de ödevimiz vardı, her hafta bir erdemle ilgili düşünmek ve çalışmak. Zihnin olumluluk ile çalışması için ona iş vermek ve böylece düşünce enerjimizi bir üst seviyeye taşımak.Çünkü “bütün hayatımız düşünce enerjimizi nasıl kullandığımızın yansıması”..


Zihne ödev vermek isteyenlere kolay gelsin.

7 Temmuz 2013 Pazar

Ekümenopolis

Gönderen zamandegerlidir.blogspot.com 17:00 | 1 Yorum

Derler ki fareler adamın kulağını uyurken üfleye üfleye yermiş. İşte uyanıp da kulağımızı kemiren fareyi fark etmemiz için büyük emekle hazırlanmış bir belgesel. Saraybosna Film Festivali'nden İnsan Hakları Ödülü ile dönen "EKÜMENOPOLİS - Ucu Olmayan Şehir".. Rant peşindeki siyasetçilerin elinde didik didik edilen bir buket çiçek İSTANBUL.. 3. Köprüyü çevrecilerin şımarık kaprisi diye nitelendiren, gözlerini sımsıkı yummuş olanlara uyanış için güzel bir belgesel.

Avrupa'yı Asya'ya bağlayacak karayollarının adımını atmak uğruna bu köprüyü yapacağını söylüyor Başbakan. 3. Köprünün transit geçişi alarak köprülerde rahatlama yaratacağını savunanlara ise İTÜ İnşaat Fakültesi Profesörlerinden Sn. Haluk Gerçek, transit trafiğin toplam trafik içindeki payının %3 bile olmadığını belgelere dayanarak söylüyor. 

Sayfa Görüntüleme