Anlaşmak..

Ne kadar çok insan tanıdım bu yaşıma kadar. Az ya da çok yine de onları tanımaya yetecek vakit geçirdiklerimi düşündüğümde kimse kimseyle benzeşmez. Ben kimseyle benzeşmem. İyi huylular, kötü huylular ya da iyi huylarımla kötü huylarımla bir eşim daha yok. O zaman 'anlaşmak' mümkün müdür? Tıpatıp aynı düşüncelere sahip olmak, aynı şeylerden hoşlanıp, aynı yeteneklere sahip olmak mıdır anlaşmak? Bir arkadaşım bloğunda fonetik açıdan kelimelerden bahsetmişti, onda yarattığı etkiden. Aklıma geldi de baksanıza ‘anlaşmak’ kelimesi nasılda akıp gidiyor. Kelimeyi telaffuz ettiğinizde sanki sırtınızdan bir yük kalkıyor, bir hafiflik sarıyor sizi, birkaç dakika daha geçirdiğinizde zihninizde bu kelime ile, gülümseme yayılıyor yüzünüze. Anlamak var kökünde, kim istemez anlaşılmak, niyetinin doğru sorgulanacağını hatta sorgulanmayacağını bilmek. Onun rahatlığı ile zırhsız, maskesiz çırılçıplak olmak. Hafiflik buradan gelir, yüksüz olmaktan. Ama kelime öyle ki tek taraflı anlamak bir işe yaramaz ya da tek taraflı anlaşılmak. Anlaşmak lazım anlaşmak. Karşılıklı hafiflemek, karşılıklı açık olmak, karşılıklı niyeti bile sorgulamamak, karşılıklı anlamak. Ha olmuyor mu bu karşılıklı anlamak, o zamanda çözüm beklentisiz olmak.

Devamını Oku

İnanç

İzmir’de oturduğum yıllarda, çok sevdiğim ama araya yollar girdiği için ancak telefonla hasret giderebildiğim sevgili arkadaşımla sohbetimiz sırasında bana “aslında fark ettim ki galiba ben inancımı yitirdim” demişti. Birkaç gündür bunun üzerinde düşünürken tam zamanında bir de hikaye dinledim. Kendine sürekli olarak bir bufalo olduğunu söyleyip duran adam artık buna öyle inanır olmuş ki, dar bir kapıya geldiğinde “ben buradan geçemem, boynuzlarım sığmaz ki” deyivermiş. Ben inancı nasıl yaratırsam, hayatta benim önüme beklediklerimi koyuyor hep. İster tesadüf, ister mucize, ister şans hepsi benim inancımla paralel gidiyor.

Bunları düşünürken aklıma annemin, çok genç yaşta kaybettiğimiz bir arkadaşı Nuran Teyzem geldi. Nuran Teyze giyinmeyi, süslenmeyi seven, her zaman kıkır kıkır gülen, konuşkan ama konuşurken  kendini daha da özel kılan, “s” ve “z” harflerinin yerine değişik bir “ş” sesi çıkaran bir hanımdı. Allah rahmet eylesin, aklımda hareketliliği, yüksek enerjisi, her daim şıklığı ve gösterişli takıları kalmıştır.

Ben o zamanlar lise son sınıftayım ve harıl harıl üniversite sınavlarına hazırlanıyorum. Sene sonu yaklaştıkça mezuniyet kıyafeti konusu malum ortada dolanıyor ve yoğun hazırlıklar başlıyor. Annem güzel dikiş diker, doğal olarak kumaşlarım alındı model belirlendi. O sana yakışır bu yakışmaz tartışmaları vs derken annem elbisemi biçti ama ipek satenin biçkisini supriz bir şekilde yapamadı. Aman boş ver başka kumaş alırız yeniden yaparız diyeceğimiz zamanımız yoktu ve arkadaşlarımın elbiseleri hazırlanmıştı bile. Normalde giyim kuşama düşkünlüğüm yoktu ama annem bize ve dahi arkadaşlarıma hep güzel şeyler dikerdi. Her neyse, elbisemi annemin yapamayacağı ortaya çıktıktan sonra tam benim dudağımın bükülmesi ve annemin suçluluk duygusu ile omuzlarının çökmesinin üzerine Nuran Teyzem ve Hasan Amcam bize misafirliğe geldi. Evde ki mahsun hava sebebinin sorgusu suali derken Nuran Teyze el çırpıp “seni İstanbul’a benim terziye götüreceğim” dedi. Hasan Amca’da “kız ben de sizi arabayla götürüp getireceğim” . O zaman ki afallamayla karışık sevincimi düşünebiliyor musunuz?

Rahmetli Nuran Teyzemi bu tatlı anıyla hep güzel ve minnetle andım ama asıl onun büyük mirası başkadır. Biz İstanbul yolunda giderken bir dua öğretti bana, “ne zaman başın çok sıkışsa bu duayı oku, bak üniversite sınavına da gireceksin” dedi ve elime yazıp verdi. O andan sonra bu dua, benim tüm müşküllerimi çözdü gitti. Her zor durumda gözlerimi kapatıp, çok içten söyledim o kelimeleri çünkü biliyorum içim ferahlar ve düğümler çözülür. Kaç defa test ettim, kaç defa..

Yapmadığım bir şey var aslında, ben bu duamı kimseye öğretmedim çünkü uğurunun kaçacağına inandım ama şimdi artık ben her güzel şeyin paylaşılması gerektiğine inanıyorum. İşte müşkülleri yok eden duamJ

Sıtkı sadakat,seyyid’ül Ahmet

Yetiş imdadıma ya Muhammed

Sırrımın süphanı Allah, derdimin dermanı Allah

Müşkülüm çoktur yardımcı ol ya Allah..

Her şeye rağmen müşkül devam ediyorsa, eh bu da hayradırJ

Tüm müşküllerinizin yok olması dileği ile..

Devamını Oku

Hindiba gibi..

Rahmetli dedemle anılarımın içinde Yeşilköy-Sirkeci hattı tren yolculuklarımız vardır. Kaç yıl oldu treni unuttum. Şimdi Göztepe tren istasyonundayım. Yıllardır bu sevimli binanın önünden geçer dururum. İçeri girince merdivenlerle aşağıya istasyona iniyorsunuz. Dışarıda çılgın trafik ve uğultulu gürültüye rağmen ağır bir sessizlik var trenin beklendiği yerde, uğultu hiç yok. Sessizliğe uyumlanmış insanlar küçük adımlarla yürüyorlar, topuklardan bile hiç ses çıkmıyor. Yoksa ses çıkıyor da bu bina, bu tünel, bu raylar, rayların altındaki çoğu aynı boyda hem beyaz hem de trenin yağları ile karalaşmış taşlar mı yutuyor sesleri?

Eskilik, yenilik, zenginlik, fakirlik, temizlik, pislik, yeşillik, karşı yön tarafında kendisine özel yer ayrılan koca zakkum ağacından yayılan neşeli pembelik,desenli karolar üzerinde çekilen bavulun rahatsız etmeyen tıkırtısı ve en sonunda trenin yaklaşan traka da traka sesi. Adımımı atarken içeriye, düşünüyorum, yaşlanınca zor olur bu tren eşiğinden atlamak. Ray sesleri ile gidiyorum zihnimdeki uzaklara, havalandırmanın tatlı serinliği ile temiz bakımlı koltuklar üzerinde otururken,  sağa sola salınıyorum. Tren kavalyem olmuş dans ediyoruz da o beni idare ediyor ben de bedenimi ona uyumluyor gibiyim. Rüzgarda salınan bir hindiba olduğumu düşünüyorum. Onun ince sapı olmuş benim bel kemiğim, üzerinde kocaman tüylerle dolu çiçeği ise benim düşüncelerle dolu başım.

İki durak sonra, yeşil ağaçların arasından denizin mavisi ve adalar giriyor manzaraya, ne çabuk geldim Küçükyalı'ya..

O ses de ne?Acı acı genizden gelen ses gibi..İki tren selamlaşıyormuş meğer..

İdealtepe’ye gelince fark ettim ki, üfleyince hindibanın uçup giden tüyleri gibi, kafamdaki düşünceler de, ön tarafta açılan pencereden giren hızlı esinti ile uçuşup gitmiş, ben sadecik kalmışım.

Devamını Oku

Kavuştum İlham Perimle

10 Ocak 2012 tarihinde ‘Ben Bir Ressamım’ başlıklı yazımı okudum. Beni kıskandım. Ne güzel bir resim çizip kendimi oturtmuşum içine.

Güçlü, umutlu, inançlı, koca dalgalara hazırmışım. Beklemişim dalgayı, meydan okumuşum ona, sanki biraz da küçük görmüşüm. Her meydan okunan gibi o da silkinmiş, hazırlığını hiç gecikmeden yapmış ve gelmiş çarpmış bana. Bir tane yetmez miydi? Kalakalmışım, afallamışım, kapanmışım içime, akmaz olmuş kelimeler, ilham perim kaçıvermiş. Aman da ne nazlıymış ilham perim. Zora gelememiş bırakıp gidivermiş beni. Bekleyip durmuşum onu günlerdir.

Ama bugün birden bir his geldi ve kapıyı çalıverdi, dedi ki “Zeynep, ilham perin seni çok özledi, sen kapıları kapatıp onu dışarıda bıraktığından beri, aç kalıp başka diyarlara gitti. Artık onu beslemelisin.” O cesur hisse bakakaldım, e tabi ya! Ne suçu vardı ki benim perimin.

 Akıl hemen uyandı, bir gerindi, fişek gibi fırladı ve koştu ilham perisine. Anlattı derdini, ne yapsın son zamanlarda onun da yükü ağırdı tabi, ha bire doğruyu yanlışı ayıkladı durdu, “Kusura bakma sevgili peri, senin en sevdiğin şeydi rutinin dışına çıkmak, ansızın karar verilen ufak seyahatler, yeni bir kitap, yeni başlangıçlar, keşifler, daha önce yapılmayanları yapmak, yeşil ve mavi. Biz bunları unuttuk, di mi?” dedi. İlham perisi hafifçe gerdan kırdı, gözlerini süzdü, gelin kız gibi bir iki kırpıştırdı onları ve pembe yanakları gülümsemesiyle aydınlandı.

Ben kapıyı aralayıp, etrafta neler varmış bakalım deyince perim hiç naz etmeden girdi koluma. Köprüden geçerken turkuvazını Boğaziçi’nin, irili ufaklı gemilerin ardından sürüklediği bembeyaz köpüklerin, parlak güneşin tadına vardık ve gittik bir yazarın, Selim İleri’nin söyleşisine katıldık. Birlikte olmayı ne çok özlemişiz. Kavuştuk ya, artık daha sık yazarızJ

Devamını Oku

Kucaklaşma

Kocaman iki kol sarar seni, dünyanın yükü sırtındayken kuş olur uçarsın. Nefes almakta güçlük çektiğin bir anda oksijen maskesinin burnuna kapanması gibidir. Kapatır gözlerini, tüm nefes yolunda hissedersin bahar yağmuru sonrası hanımeli tünelinden geçerek girdiğin gül bahçesinin kokusunu.  O taptaze havayı hücrelerinin içine alır, yenilenirsin. Öyledir ki yapbozun parçası gibi oturursun göğsüne, kalp bile atmaz büyü bozulmasın ister, zaman durur, yer çekimi yok olur. Sırtında,kürek kemiklerinde hissettiğin ellerden yayılır sıcacık sevgisi. Güveni hissedersin, kendini hissedersin, yaptıklarını, yapacaklarını hatırlarsın. Dudaklarına yayılan gülümseme asılda özündür senin. Gözlerini açtığında bilirsin ki o hep yanında, sabah, akşam, gece, gündüz. O anne, baba, bazen çocuk, bazen sevgilidir. Seni kucaklayan O'dur.

Hepimize nice böyle kucaklaşmaların farkındalığı dileği ile.

Devamını Oku

İyi dostlar biriktirdim..Hepsi ailem oldu.

Şebnem Ferah’ın şarkısının bu iki satırı bugünlerde ağzımdan düşmüyor çünkü biriktirdiğim iyi dostlarım her an bunu hatırlatıyor, o zaman da ben dünyanın en şanslı insanıyım diyorum.

Şansım Karadeniz Ereğli gibi seçilmiş birçok insanın bulunduğu küçük kasabada başlamış. O zamanlar Ereğli Demir ve Çelik fabrikasının kuruluş yılları, artan nüfusa karşılık yetmeyen sağlık imkanları sebebi ile ailede yüksek otorite, deniz subayı dedem, annemin İstanbul’da doğum yapmasını uygun görür, derken kara ulaşımının pek yeterli olmadığı küçük kasabamda annemin Ereğli’den İstanbul’a doğum için Samsun gemisi ile gitmesi kararlaştırılır. Ekim ayı, dalgalı bir hava, limana yanaşamayan bir gemi ve gemiye binmek üzere sahilde karnı burnunda olanları merakla seyre dalan 19 yaşında küçük kız, annemJ. Uzun süren yanaşma mücadelesinde deniz galip gelir ve annem gemiye küçük bir botla götürülür. Sağı solu ıslandı mı?, içinde bebek çeyizlerini yerleştirdiği çantasını taşıyan biri var mıydı? bu detayları sormak isterdim ama ben, o koca karınla gemiden uzatılan merdivenden nasıl çıktığına takıldım kaldım.

Doğum sonrası Ereğli’ye dönüş ve Enver Usta’nın evinde geçirilen bebeklik yıllarından sonra, Meydanbaşı durağında, Ereğli’nin ilk büyük marketi Erko’nun yanındaki daha konforlu evimiz.. Yaşadığım o zamanları hatırlamasam da, henüz iki gün önce, bu evde komşu oturduğumuz Filiz Teyzem ve Doğan amcamın 50. evlilik yıldönümlerinde yeniden dinlediğimiz onca anı var. İşte biriktirmeye o zamanlardan başlamışım dostlarımı ben..Meydanbaşı durağındaki evden ilk arkadaşım Yeşim, sobalı evden kaloriferli lojmana 3-4 yaşlarında taşındığımda kapı komşum Hande’m, ilkokul üçüncü sınıfta okul müdürümüzün beni çağırıp ‘tut elinden arkadaşının sınıfa götür’ dediği ama hala ellerimizin sıkı sıkı tutuştuğu Arzu’m, düdüklü tencerede kek yapıp ya patlarsa endişesi ile en arka odada saklandığımız Demet’im, sabah uyanıp, yatarken çıkarmak üzere patenlerimizi giydiğimiz ve sokağın sonunda Gima’nın bulunduğu yüzeyi mermer geniş alanda akrobatik hareketlerle yarıştığımız Erten’im.  Basketbol topunun ardından koştuğum takım arkadaşlarım, bu hafta sonu sınıf toplantısında olacak mıyım diye beni ard arda arayan, hepsine sıkı sıkı sarılmak istediğim sınıf arkadaşlarım..Aklıma düştüğü anda beni arayan Cemal’im. Okul yıllarında kafasını patlatmak istediğim ama şimdi yetiş dediğimde yanımda bitecek olan arkadaşım.Sayarsam yazı bitmeyecek.

Güneşin ardından gelen karanlık bulutlar ve etrafın yağmurla, doluyla alt üst olması sonrası içimde bir anda kabaran yalnızlık hissi mi beni eskilere götüren? Bu yalnızlık hissiyle, bir dosta atılan minik mesaj ve gelen cevapla bana hatırlatılan, yüzümün parlamasına içimde çiçek açmasına sebep olan fırtınalı bir Ereğli havası mı?

Ereğli fırtınalı da olsa, karlı da olsa hep mutlu masal diyarı… Ve bu mutlu masal diyarının çocukları, büyüdüklerinde de en az oradaki dostlukları kadar değerli dostluklar kurmaya devam ettiler. Çünkü sevgiyi orada öğrendiler. Akrabalık bağı olmadan aile olabilmeyi, doğallığı, rahat etmeyi ve ettirmeyi, hayata pozitif bakmayı, kendi durumları ile dalga geçebilmeyi, nazikçe vermeyi, nazikçe almayı orada öğrendiler. Hayatta güzelin de çirkinin de olduğunu ama doğru seçimi yapabilmeyi orada öğrendiler.

Biriktirdiğim ve ailem olan eski yeni tüm dostlarıma bin kere teşekkür ediyorum. Bir sürü arkadaşın olur ama birkaç tanesi dostundur diyenlere de selam ediyorum. Benim kadar şanslı değiller anlaşılanJ

Devamını Oku

Darısı Başıma

Bosnalı Sejla Kameric’in, "Kırmızısız 1395 Gün" adlı filmini anlattığı İstanbul Modern'de ki bir söyleşinin bana düşündürdükleri

Dönem dönem kendimi rutinin içine sıkışıp kalanlar içinde değerlendiririm. Ama son birkaç aydır değil çünkü geçirdiğim rahat dönemi sanırım oldukça iyi değerlendirdim. Fırsat buldukça farklı yerlere gidip farklı etkinlikler yaptım yeni şeyler öğrendim. Örneğin gezdiğim fotoğraf sergisinde, fotoshop’un sadece vesikalıklarda kırışıklıkları ve sivilceleri yok etmekten ya da ona buna bıyık takıp, tavşan kulağı yapmaktan ibaret olmadığını, bir insanın hayallerini değişik mekanlarda yaptığı çekimleri birleştirmesi ile nasıl anlatabileceğini, nasıl tablo haline getirileceğini gördüm, etkilendim, heyecanlandım ve yine yenilikler için ilham aldım. Müzelere daha sık gider, sergilere ilgi gösterir oldum. Bir ilk yaparak daha önce ne ismini ne de yaptığı işi duymadığım Bosnalı Sejla Kameric’in, "Kırmızısız 1395 Gün" adlı filmini anlattığı İstanbul Modern'de ki bir söyleşiye katıldım. Salonda birbirini tanıyan, selamlaşan akademisyenler, sanat eleştirmenleri bir de armut gibi ben vardım. Kenarda oturup izledim. Sanata kırk beşine kadar çok da ilgi duymamış, hala top peşinde koşan ben, film, resim, heykel, fotoğraf her ne ise, bir yapıtı izlemeden, görmeden ve fikir yürütmeden önce, eserin sanatçısı hakkında, yaşadığı hayat, dönem, ilişkileri, travmaları ile ilgili bilgi sahibi olmam gerektiğini o zaman zevk alabileceğimi öğrendim. Birkaç yıl evvel Salvador Dali gelmişti Sabancı Müzesine, Arzu ve Neşeyle birlikte kızlarımızı alıp hevesle gezmiştik. Ben çok hoşlanmadım Dali’nin bilinçaltının dışa vurumundanJ.  Beni irite etti, anlamsız buldum o tablolara bakmayı, oysa arkadaşım Oktay en sevdiği ressamlardan olduğunu söylemişti bana da, ‘nesini seviyorsun’ demiştim o zaman. Cevabını hatırlamıyorum.. Oktay’ın değişik bir bakış açısı yakaladığı muhakkak. Eh benim de babam sanat tarihinde akademisyen olsa farklı yorumlar yapabilirdim elbet. Umutsuz değilimJ Pera Müzesi’nde Goya sergisine gideceğim ancak bu sefer öncesinden  Küratörün yorumunu okudum yani Dali’de olduğu gibi hayal kırıklığı yaşamayacağım zira kendisinin de içimi açan resimler yapmadığını anladım. Küratör; ‘Goya hem aklı hem de kalbi ile çalışan bir ressam olduğu için her şeyi apaçık görebiliyor ve saray ressamı olmasına karşılık, savaşı zafer gösterisi olarak değil insanlık dramı olarak gösteriyor’ diyor. Yani aslında görmek istemeyeceğim türden resimler anlaşılan. Bakalım bunları bilmek bende farklı bir bakış açısı yaratacak mı?

Sanat hep benim sevdiğim gibi hayatın güzel yönünü mü yansıtmalı? 

Hayır, hayatın her yönünü yansıtmalı. İçinden gelen mutluluk dışında acıyı, kıskançlığı, şehveti her şeyi, şu yaşadığımız dünyada var olan her duyguyu yansıtmalı. Geçen akşam yaptığımız kızlar toplantısında Yeşim bana sen küçüklüğünden beri her zaman her şeyin iyi tarafından bakarsın, sana herkes iyidir, her olay hayrınadır, affedersin dedi. Evet mizacım buJ ancak bazen dozu kaçırıp devekuşu farkındalığına gelince yaşadığım hayal kırıklığı çok derin oluyor. Ağır bir bombalama da olsa toparlanıp devam ediyorsun ama karşı taarruz devam ediyorsa direnirken zayıflamak mümkün. Belki de hoşlanmadığım o sanat yapıtları bu zayıflık anlarında ortaya çıkanlar. Bu sabah bir arkadaşım sordu; ‘Bu sessizlik yoga  halimi yoksa depresyon mu’ diye. Gülerek ‘depresyona direnç’ dediğimde aldığım cevap ‘aman bırak çarp yere, daha kolay sıçrarsın yukarı’ oldu.

Neyse ki hep yukarda kalabilen ve darısı başına dilekleri gönderen örnek dostlarım varJ Şimdi bildiğim tüm numaraları uygulayıp hayal kırıklıklarından sıyrılma zamanıdır. 

Devamını Oku